SOWA OPAC : Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Łodzi Katalog zbiorów

5 wyników

Film

DVD

W koszyku

oceń

Popiół i diament [Film] / reż. Andrzej Wajda ; scen. na motywach powieści Jerzego Andrzejewskiego Andrzej Wajda, Jerzy Andrzejewski ; zdj. Jerzy Wójcik ; muz. Jan Krenz ; scenogr. Roman Mann ; kostiumy Katarzyna Chodorowicz ; obsada Zbigniew Cybulski, Ewa Krzyżewska, Wacław Zastrzeżyński, Bogumił Kobiela ; tekst omówienia Anna Willman, Bogdan Kozak ; oprac. omówienia Bogdan Rudnicki. - Film. - Warszawa : Best Film : Studio Filmowe "Kadr", 2006. - 1 dysk optyczny (DVD) (97 min) : dźw., cz.-b. ; 12 cm + Omówienie lektury szkolnej.

(Biblioteka Gazety Wyborczej. Lektury Szkolne ; 11)

Autor

Andrzejewski Jerzy (1909-1983). Wajda Andrzej (1926-2016). Wójcik Jerzy (1930-2019). Krenz Jan (1926-2000). Mann Roman (1911-1960). Chodorowicz Katarzyna. Cybulski Zbigniew (1927-1967). Krzyżewska Ewa (1939-2003). Zastrzeżyński Wacław (1900-1959). Kobiela Bogumił (1931-1969). Willman Anna. Kozak Bogdan. Rudnicki Bogdan.

Forma i typ

Filmy i seriale

Przynależność kulturowa

Film polski

Temat

Andrzejewski, Jerzy (1909-1983). Powieść polska Lektura szkolna

Gatunek

Film fabularny Film polski Materiały pomocnicze dla szkół Film psychologiczny Powieść polska Adaptacja filmowa

Tyt. z ekranu tytułowego

Rok produkcji 1958

Czas projekcji ok. 97 min

Dokument towarzyszący: Popiół i diament [omówienie lektury szkolnej + film] / [tekst Anna Willman, Bogdan Kozak ; oprac. Bogdan Rudnicki]. Warszawa : Mediaprofit, cop. 2006. 63, [1] s. : il. ; 20 cm. Filmogr. A. Wajdy s. 61

Język filmu polski. W dodatkach dostęp do wybranych scen

"Lektury szkolne" to wyjątkowy przewodnik po lekturach i znakomita pomoc dydaktyczna dla nauczycieli. Każdy tom zawiera omówienie dzieła literackiego oraz jego adaptację filmową. Cykl składa się z 25 tomów. T. 11, Popiół i diament. Ostatni dzień wojny. Poranek pierwszego dnia pokoju. Pokazać tej szczególnej nocy losy młodego człowieka uwikłanego w okupacyjną przeszłość, zmęczonego bohaterstwem, przeczuwającego inne, lepsze życie. Cóż to za piękny temat do filmu. Tej szczególnej nocy spotyka się przeszłość z przyszłością - i zasiada do jednego stołu. Przy akompaniamencie tang i fokstrotów bohater filmu, Maciek Chełmicki, szuka odpowiedzi, jak żyć dalej - jak zrzucić dławiący bagaż przeszłości, rozwiązuje odwieczny dylemat żołnierza. Słuchać czy myśleć. A jednak Maciek zabije. Powieść Jerzego Andrzejewskiego "Popiół i diament" była jednym z najbardziej przez komunistyczne władze popieranym polskim utworem literackim. Obowiązkowa lektura szkolna, ponad 20 wydań w czasach PRL-u - te fakty mówią same za siebie. Uznawano ją wówczas w Polsce (choć nie wszyscy) niemal za arcydzieło, za jedną z najważniejszych rodzimych powieści XX wieku. Nieco skromniej, lecz również z należytym pietyzmem, traktowano ekranizację Wajdy. Jedynie w drugim obiegu można było publikować opinie, odbiegające od urzędowego stereotypu. Andrzej Werner pisał: "W powieści, ale zwłaszcza w filmie (dzięki kondensacji niezwykle ekspresywnej formy), dokonano zabiegu, który można by nazwać stworzeniem fałszywego klimatu tragicznego. Dzieje się tak przez sugestię świadomości bohaterów, którym kazano działać w społecznej i moralnej próżni"("Polskie, arcypolskie"). Po przełomie politycznym w 1989 roku pojawiły się głosy oficjalnie krytykujące powieść Andrzejewskiego, a pośrednio również jej ekranową wersję. Nagle "jedna z najważniejszych polskich książek ostatniego półwiecza" okazała się "tendencyjna" (choć nie pozbawiona walorów literackich), "zapowiadająca socrealizm", "pełna fałszywych tonów", pochwalna wobec "nowego porządku przyniesionego na sowieckich bagnetach". O ekranizacji "Popiołu i diamentu" (1958) pisano łaskawiej, ale i tu głosy były podzielone. Zarzucano Wajdzie, że pokazał nieprawdziwy obraz tuż powojennej Polski, z drugiej jednak strony podkreślano, że to młody akowiec Maciek Chełmicki, a nie pepeerowiec Szczuka, stał się prawdziwym bohaterem filmu i reprezentantem prawdziwych wartości. Owo subtelne przesunięcie akcentów dostrzeżono zresztą również pod koniec lat pięćdziesiątych, ale wówczas uchodziło ono raczej za niemiły zgrzyt, a nawet przekłamanie, kładące się cieniem na "słusznej" wymowie filmu. Większość zarzutów pod adresem kinowej wersji "Popiołu i diamentu" dotyczyła jednak głównie interpretacji wydarzeń historycznych i sytuacji politycznej "zaraz po wojnie" (taki tytuł miała pierwotnie nosić powieść Andrzejewskiego). Nawet najsurowsi krytycy (tak "z lewa", jak i "z prawa") nie odważyli się podważać artystycznych walorów dzieła Wajdy. Zgodnie wskazywali na mistrzowskie operowanie zwięzłą metaforą (zamiast epickiej rozwlekłości) i ostrymi kontrastami (niektórzy wywodzili poetykę filmu z ekspresjonizmu) oraz znakomite aktorstwo, zwłaszcza Zbigniewa Cybulskiego i Bogumiła Kobieli, których wielka kariera zaczęła się właśnie od tego filmu. Szczególnie kreacja Cybulskiego zwróciła uwagę krytyki i na długo zapadła w pamięć widzom. Jego Maciek Chełmicki zachowaniem bardziej przypominał bohaterów Jamesa Deana niż akowskiego konspiratora (Zygmunt Kałużyński). Mentalność, którą reprezentował, bliższa była młodym ludziom anno 1958 niż ich rówieśnikom z połowy lat czterdziestych. Może właśnie dlatego tak zafascynowała współczesnych widzów. Może właśnie także dlatego legenda Cybulskiego jest żywa do dziś. 8 maja 1945 roku. Młody akowiec, Maciek Chełmicki, otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR. Zbieg okoliczności powoduje, że zabija kogoś innego. Spotykając się twarzą w twarz ze swoją ofiarą doznaje szoku. Staje przed koniecznością powtórzenia zamachu. Poznaje Krystynę, dziewczynę pracującą jako barmanka w restauracji hotelu "Monopol". Uczucie do niej uświadamia mu jeszcze bardziej bezsens zabijania w chwili zakończenia wojny. Wierność złożonej przysiędze, a tym samym obowiązek podporządkowania się rozkazowi, przeważa szalę. Czyni odpowiednie przygotowania, w czasie których, w czasie których zjawia się w jego pokoju hotelowym Krystyna. Maciek korzysta z okazji, kiedy sekretarza KW, Szczukę, wywołują z urządzonego z okazji zwycięstwa bankietu do Urzędu Bezpieczeństwa. Zabija Szczukę, sam zaś ginie zastrzelony przypadkowo przez patrol polskich żołnierzy, ponieważ nie posłuchał wezwania do zatrzymania się

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Pabianice - Pracownia AV 32

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. O 64 [Pracownia Audiowizualna] (1 egz.)

Film

DVD

W koszyku

oceń

Krzyżacy [Film] / reżyseria Aleksander Ford ; scenariusz na osnowie powieści Henryka Sienkiewicza Jerzy Stefan Stawiński, Aleksander Ford ; zdjęcia Mieczysław Jahoda ; muzyka Kazimierz Serocki ; scenografia Roman Mann ; kostiumy Lech Zahorski, Michelle Zahorska ; obsada Urszula Modrzyńska, Grażyna Staniszewska, Andrzej Szalawski, Emil Karewicz ; tekst omówienia Jarosław Górnicki ; opracowanie omówienia Anna Willman. - [Warszawa] : Studio Filmowe "Kadr" [etc.], cop. 2006. - 1 dysk optyczny (DVD) (164 minuty) : dźwiękowy, kolorowy ; 12 cm + Omówienie lektury szkolnej.

(Biblioteka Gazety Wyborczej. Lektury Szkolne ; 18)

Autor

Ford Aleksander (1908-1980). Stawiński Jerzy Stefan (1921-2010). Jahoda Mieczysław (1924-2009). Serocki Kazimierz (1922-1981). Mann Roman (1911-1960). Zahorski Lech (1923-1993). Zahorska Michelle. Modrzyńska Urszula (1928-2010). Staniszewska Grażyna (1936-2018). Szalawski Andrzej (1911-1986). Karewicz Emil (1923-2020). Górnicki Jarosław (1959- ). Willman Anna.

Forma i typ

Filmy i seriale.

Przynależność kulturowa

Film polski

Temat

Sienkiewicz, Henryk (1846-1916).

Gatunek

Adaptacja filmowa Film historyczny Film polski Film fabularny Materiały pomocnicze

Tytuł z ekranu tytułowego.

Rok produkcji 1960.

Dokument towarzyszący: Krzyżacy [omówienie lektury szkolnej + film] / [tekst Jarosław Górnicki ; oprac. Anna Willman]. Warszawa : Mediaprofit, cop. 2007. 63, [1] s. : il. (w tym kolor.) ; 20 cm. Filmogr. A. Forda s. 61

Na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza.

DVD

Ścieżka dźwiękowa w języku polskim.

"Lektury szkolne" to wyjątkowy przewodnik po lekturach i znakomita pomoc dydaktyczna dla nauczycieli. Każdy tom zawiera omówienie dzieła literackiego oraz jego adaptację filmową. Cykl składa się z 25 tomów. T. 18, Krzyżacy. Prapremiera "Krzyżaków" odbyła się 15 lipca 1960 (jednak niektóre źródła podają inną datę: 22 lipca), dokładnie w 550. rocznicę bitwy grunwaldzkiej. Dotrzymanie tego terminu miało wymowę niemal symboliczną. O tym, jak bardzo starano się go nie przekroczyć, świadczy fakt, że od powzięcia pomysłu o ekranizacji sienkiewiczowskiej powieści do uroczystej premiery upłynęło zaledwie półtora roku. Poprzedziła ją bardzo szeroko zakrojona kampania reklamowa, dyskusje w radiu i w telewizji. Dziesiątki konsultantów dopasowywały literacki obraz wydarzeń i postaci do ówczesnego stanu badań historycznych nad tą epoką. Korekcie poddano przede wszystkim powieściowy wizerunek króla Władysława Jagiełły, niezbyt przychylnie ukazanego na kartach książki. Na jego filmowej rehabilitacji zyskała poetyka filmu, opiewającego królewską mądrość i odwagę. Obszerny materiał literacki wymagał - z konieczności - selekcji, ograniczenia się do kilku wybranych wątków. Na pierwszy plan wysunięto losy Juranda ze Spychowa, zdradziecko atakowanego przez Krzyżaków ze Szczytna, którym przewodzi okrutny komtur Zygfryd de Lowe. Równolegle poprowadzono wątek romansowy między Zbyszkiem, Danuśką i Jagienką. Punkt kulminacyjny stanowi finałowa bitwa pod Grunwaldem. Po premierze filmu opinie recenzentów były podzielone. Jedni widzieli w tym obrazie zrealizowanym w nowatorskiej jak na tamte czasy technice panoramicznej ogromny sukces polskiej kinematografii, inni - i ci byli w większości - wytykali brak szerszego spojrzenia na zderzenie nie tylko dwóch sił politycznych, ale także dwóch kultur, dwóch cywilizacji. Nie bacząc na zdanie krytyków, publiczność tłumnie ciągnęła do kin. Początek XV wieku. Na granicy polsko-krzyżackiej Polacy nękani są przez żądnych nowych podbojów Krzyżaków. Podczas jednego z napadów Jurand, niezłomny rycerz i komtur ze Spychowa, ratuje kupców polskich pobitych i okradzionych przez rycerzy zakonnych. W akcie zemsty Zakon pali Spychów i morduje żonę Juranda. Maćko z Bogdańca wraz ze swym bratankiem Zbyszkiem wracają z Litwy. W karczmie w Tyńcu spotykają dwór księżnej Anny Danuty. Wśród dwórek znajduje się piękna Danusia Jurandówna. Zbyszko zauroczony urodą i śpiewem dziewczyny ślubuje jej wierność jako damie serca. Obiecuje ofiarować wybrance pawie czuby, jakie nosił Krzyżak, który zabił jej matkę. W drodze do Krakowa młody rycerz nierozważnie atakuje napotkanego Krzyżaka, który okazuje się posłem. Mimo zabiegów stryja i księżnej Zbyszko zostaje skazany na karę śmierci. Dumny poseł Kuno Lichtenstein nie chce przebaczyć młodemu rycerzowi zniewagi. Maćko wyrusza nawet prosić o łaskę wielkiego mistrza, ale w drodze do Malborka zostaje ciężko ranny. Skazańca ratuje ostatecznie Danuśka, która zgodnie ze starym ludowym zwyczajem narzuca mu na głowę białą chustę na znak, że należy on do niej. Do Krakowa docierają wieści o niepokojach na Żmudzi. Krzyżacy skarżą się przed księciem Januszem Mazowieckim na Juranda. Nie uzyskawszy łaski księcia, posłowie planują porwanie Danusi. Sprzeciwia się temu de Lorche. Zostaje więc pchnięty nożem i porzucony na drodze. Zbyszko wiezie umierającego Maćka do Bogdańca. Tam poznaje Jagienkę, urodziwą sąsiadkę, córkę Zycha ze Zgorzelic, której młody rycerz bardzo się podoba. Pomaga mu ona zdobyć niedźwiedzie sadło, które okazuje się zbawiennym lekiem dla chorego stryja. Księżna Anna Danuta otrzymuje fałszywy list do Juranda z prośbą o przybycie Danusi do umierającego ojca. Podstawieni wysłannicy Krzyżaków porywają Jurandównę. Powracający na dwór mazowiecki Zbyszko ratuje Juranda i jego ludzi, zasypanych podczas zamieci w drodze do Ciechanowa. Na dworze księcia nie ma jednak Danusi. Wszyscy zdają sobie sprawę, że została porwana. Jurand i Zbyszko są gotowi wyruszyć na poszukiwanie dziewczyny. W Spychowie zastają wysłanników krzyżackich, którzy przedstawiają warunki uwolnienia Danusi, rzekomo odbitej zbójom. Jurand sam jedzie w tajemnicy do Szczytna. Upokorzony przez Krzyżaków wszczyna walkę, podczas której zabija wielu zakonników, między innymi brata Gotfryda. Brat Rotgier udaje się do księcia Mazowieckiego z wyjaśnieniami i prośbą o zadośćuczynienie za krzywdy, jakie wyrządził Zakonowi Jurand. Krzyżacy żądają Spychowa. Na zuchwałe słowa Rotgiera odpowiada Zbyszko, który staje z Krzyżakiem do pojedynku. Brat Rotgier ginie. Jego śmierć jest ogromnym ciosem dla Zygfryda de Lowe, który z zemsty nakazuje okaleczyć uwięzionego Juranda; odciętą prawą dłoń wkłada do trumny Rotgiera, którego nazywa "synkiem". Zapowiada też, że Zbyszko nie zobaczy więcej Danusi. Młody rycerz z Bogdańca prosi króla o pozwolenie na zemstę na Krzyżakach. Ich niegodziwości potwierdza uratowany de Lorche. Wśród dwórek księżnej Anny Danuty Zbyszko spotyka Jagienkę i jej ojca Zycha. Uroda panny budzi powszechny podziw wśród rycerzy. Krzyżacy zagarnęli statki ze zbożem, które Polska posłała na Litwę. Oskarżają Polaków o wspomaganie zbuntowanych Żmudzinów. Król rozważa konieczność wojny z Zakonem. Najpierw chce jednak posłać poselstwo na rozmowy. Wśród wysłanników znajduje się Zbyszko, który ma nadzieję dowiedzieć się czegoś o Danuśce. Opieka nad Spychowem zostaje powierzona Maćkowi. W Malborku rycerstwo polskie ogląda więzienia w podziemiach zamku, uczestniczy w wystawnych ucztach. Podczas rozmów na temat gwałtów na Żmudzi Krzyżacy powołują się na przywileje cesarskie. Wymianę zdań, miejscami dość agresywną, łagodzi mistrz Konrad von Jungingen.. Do niego też Zbyszko i de Lorche skarżą się na porwanie Danusi. Wielki mistrz obiecuje glejt do Szczytna i pomoc w odzyskaniu Jurandówny. Umierający Konrad, świadomy krzyżackich błędów, jest niechętny wojnie, każe zwrócić Polsce statki. Sanderus przynosi wieści ze Szczytna, że jest tam Danusia. Nowy mistrz Ulryk von Jungingen nie realizuje zobowiązań brata i prze do wojny. Zbyszko wyrusza na poszukiwanie ukochanej. Maćko i Jagienka, spiesząc mu z pomocą, spotykają na drodze okaleczonego Juranda. Trwają potyczki przygraniczne między Polakami a Krzyżakami. Do Zbyszka pod Nowym Kownem dociera Maćko. Planują atak na posiłki krzyżackie. W czasie walki spotykają de Lorche i Sanderusa, którzy dzielą się wiadomościami na temat miejsca pobytu Danusi i pocztu Zygfryda de Lowe. Dzięki temu Zbyszko i Maćko odnajdują Jurandównę, która jednak nie rozpoznaje wybawców - jest chora. Zygfryda de Lowe oddają pod osąd Juranda, ten rozcina węzy i puszcza wolno oprawcę córki. Po przekroczeniu granicy polsko-krzyżackiej Krzyżak wiesza się na przydrożnym drzewie. Zbyszko wiezie chorą Danuśkę do Spychowa, ale dziewczyna w drodze umiera. Podczas gdy Jurand opłakuje śmierć córki, połowie przynoszą wezwanie do wojny. W namiotach pod Grunwaldem trwają narady nad strategią walki. Krzyżacy są pewni zwycięstwa nad wojskami polsko-litewskimi. Jagiełło planuje i działa niezwykle rozważnie i spokojnie. Nie spieszy się z wyjściem na pole, co prowokuje przeciwników do wysłania heroldów. Mają oni zmobilizować Polaków do walki, proponując ustąpienie miejsca w polu i wręczając dwa nagie miecze dla dodania męstwa polskim rycerzom. Król udaje się na mszę. Rozpoczyna się bitwa. Najpierw uderza lekka jazda litewska, która demaskuje pułapki przygotowane przez Krzyżaków. Z "Bogurodzicą" na ustach rusza do boju ciężkozbrojne rycerstwo polskie. Jagiełło kieruje walką ze wzgórza. Zbyszko ratuje zagrożoną chorągiew. Do walki włącza się Ulryk von Jungingen. Uderzenie piechoty wzmacnia słabnące polskie oddziały. Wielki mistrz Zakonu ginie. Maćko wzywa na pojedynek Kunona Lichtensteina, przez którego Zbyszko omal nie stracił życia. Zwycięża rycerz z Bogdańca. Bitwa dobiega końca. Na pobojowisku trwają modły za poległych. Do stóp Jagiełły rycerze składają zdobyte chorągwie krzyżackie i zwłoki wielkiego mistrza Ulryka von Jungingena. Zbyszko i Maćko wracają do rodzinnych stron. Czeka na nich uśmiechnięta Jagienka

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Łódź - Pracownia Audiowizualna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. O 725 [Pracownia Audiowizualna] (1 egz.)

Film

DVD

W koszyku

oceń

Matka Joanna od aniołów [Film] / reżyseria Jerzy Kawalerowicz; scenariusz Tadeusz Konwicki, Jarzy Kawalerowicz; zdjęcia Jerzy Wójcik; muzyka Adam Walaciński. - Warszawa : Studio Filmowe KADR i KPD, 2011. - 1 dysk optyczny (DVD) (105 min) : dźwiękowy, czarno-biały ; 12 cm + książka : 88, [2] s. : il. (w tym kolor.) ; 20 cm.

(Mistrzowie Polskiego Kina ; 7)

Autor

Kawalerowicz Jerzy (1922-2007). Winnicka Lucyna (1928-2013). Konwicki Tadeusz (1926-2015). Wójcik Jerzy (1930-2019). Mann Roman (1911-1960). Walaciński Adam (1928-2015). Voit Mieczysław (1928-1991). Ciepielewska Anna (1936-2006). Chwalibóg Maria (1933- ). Fabisiak Kazimierz (1903-1971).

Forma i typ

Filmy i seriale

Przynależność kulturowa

Film polski

Temat

Iwaszkiewicz, Jarosław (1894-1980).

Gatunek

Dokumenty audiowizualne Adaptacja filmowa Film polski Film fabularny

Rok produkcji 1960.

Rekonstrukcja cyfrowa.

Tytuł z ekranu tytułowego

DVD ; obraz 4:3.

Język polski.

W niewielkim klasztorze na Smoleńszczyźnie złe duchy opętały zakonnice; ofiarą diabła stał się również proboszcz, który zostaje spalony na stosie. Ponieważ diecezjalni egzorcyści nie mogą uwolnić zakonnic spod wpływów szatana, do klasztoru przybywa specjalizujący się w egzorcyzmach jezuita Józef Suryn. Misję rozpoczyna, modląc się po łacinie w izbie gospody i wiesza na ścianie dyscyplinkę. W sali jadalnej gospody Suryn napotyka szlachcica Wincentego Wołodkowicza, który lekko drwi z ascetycznych rytuałów nowo przybyłego księdza. Odbywszy rozmowę z nowym proboszczem parafii, Suryn spotyka się z matką przełożoną klasztoru, Joanną od Aniołów. Ta z dumą mówi o swoim opętaniu i oświadcza, że w jej ciele kryje się osiem demonów. Jedyna zakonnica wolna od wpływów szatana, Małgorzata od Krzyża, zawdzięcza spokój duszy częstym kontaktom ze światem na zewnątrz bram klasztornych. Gdy nadchodzi dzień egzorcyzmów, dominikanie skrapiają siostry klasztorne wodą święconą. O ile większość z nich ucieka, na matce Joannie egzorcyzmy nie robią wrażenia. Suryn decyduje się odizolować ją od otoczenia, próbując ją egzorcyzmować na strychu klasztornym. Matka Joanna wyjawia Surynowi, że jest tylko zwykłą zakonnicą z prowincjonalnego klasztoru, której ojciec pochodził z zubożałego rodu szlacheckiego. Przełożona pyta Suryna: „A jeżeli mnie szatan opuści, a ciebie opęta?”. Jezuita próbuje zasięgnąć opinii miejscowego rabina. Ten sugeruje, że opętanie nie polega na obecności demonów, lecz wynika z ludzkiej samotności. Znacznie później, w trakcie jednego z kolejnych spotkań matka Joanna twierdzi, że jest dumna z obecności demonów w jej ciele. Zarzuca przy tym Surynowi, że ten chce ją pozbawić tego daru. Wraz z upływem czasu okazuje się, że demony opuściły matkę Joannę, ale przeniknęły zarazem do ciała księdza Suryna oraz siostry Małgorzaty, która przebrała się w świeckie suknie i baluje w karczmie ze szlachcicem Chrząszczewskim. Zrezygnowany jezuita prosi demona, żeby nawiedził jego duszę, po czym morduje dwóch chłopów z użyciem siekiery. Siostrę Małgorzatę również spotyka zły los: Chrząszczewski po wspólnej nocy porzuca zakonnicę. [Wikipedia]

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Łódź - Pracownia Audiowizualna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. O 1937 [Pracownia Audiowizualna] (1 egz.)

Brak okładki

Film

DVD

W koszyku

oceń

Krzyżacy [Film] / reż. Aleksander Ford ; scen. na osnowie powieści Henryka Sienkiewicza Jerzy Stefan Stawiński, Aleksander Ford ; zdj. Mieczysław Jahoda ; muz. Kazimierz Serocki ; scenogr. Roman Mann ; kostiumy Lech Zahorski, Michelle Zahorska ; obsada Urszula Modrzyńska, Grażyna Staniszewska, Andrzej Szalawski, Emil Karewicz ; tekst omówienia Jarosław Górnicki ; oprac. omówienia Anna Willman. - Film. - Warszawa : Studio Filmowe "Kadr" [i in.], 2006. - 1 dysk optyczny (DVD) (164 min) : dźw., kolor. ; 12 cm + Omówienie lektury szkolnej.

(Biblioteka Gazety Wyborczej. Lektury Szkolne ; 18)

Autor

Sienkiewicz Henryk (1846-1916). Ford Aleksander (1908-1980). Stawiński Jerzy Stefan (1921-2010). Jahoda Mieczysław (1924-2009). Serocki Kazimierz (1922-1981). Mann Roman (1911-1960). Zahorski Lech (1923-1993). Zahorska Michelle. Modrzyńska Urszula (1928-2010). Staniszewska Grażyna (1936-2018). Szalawski Andrzej (1911-1986). Karewicz Emil (1923-2020). Górnicki Jarosław. Willman Anna.

Forma i typ

Filmy i seriale

Przynależność kulturowa

Film polski

Temat

Sienkiewicz, Henryk (1846-1916). Powieść polska Lektura szkolna

Gatunek

Film fabularny Film historyczny Film polski Materiały pomocnicze dla szkół Powieść polska Adaptacja filmowa

Tyt. z ekranu tytułowego

Rok produkcji 1960

Czas projekcji ok. 164 min

Język filmu polski. W dodatkach dostęp do wybranych scen

"Lektury szkolne" to wyjątkowy przewodnik po lekturach i znakomita pomoc dydaktyczna dla nauczycieli. Każdy tom zawiera omówienie dzieła literackiego oraz jego adaptację filmową. Cykl składa się z 25 tomów. T. 18, Krzyżacy. Prapremiera "Krzyżaków" odbyła się 15 lipca 1960 (jednak niektóre źródła podają inną datę: 22 lipca), dokładnie w 550. rocznicę bitwy grunwaldzkiej. Dotrzymanie tego terminu miało wymowę niemal symboliczną. O tym, jak bardzo starano się go nie przekroczyć, świadczy fakt, że od powzięcia pomysłu o ekranizacji sienkiewiczowskiej powieści do uroczystej premiery upłynęło zaledwie półtora roku. Poprzedziła ją bardzo szeroko zakrojona kampania reklamowa, dyskusje w radiu i w telewizji. Dziesiątki konsultantów dopasowywały literacki obraz wydarzeń i postaci do ówczesnego stanu badań historycznych nad tą epoką. Korekcie poddano przede wszystkim powieściowy wizerunek króla Władysława Jagiełły, niezbyt przychylnie ukazanego na kartach książki. Na jego filmowej rehabilitacji zyskała poetyka filmu, opiewającego królewską mądrość i odwagę. Obszerny materiał literacki wymagał - z konieczności - selekcji, ograniczenia się do kilku wybranych wątków. Na pierwszy plan wysunięto losy Juranda ze Spychowa, zdradziecko atakowanego przez Krzyżaków ze Szczytna, którym przewodzi okrutny komtur Zygfryd de Lowe. Równolegle poprowadzono wątek romansowy między Zbyszkiem, Danuśką i Jagienką. Punkt kulminacyjny stanowi finałowa bitwa pod Grunwaldem. Po premierze filmu opinie recenzentów były podzielone. Jedni widzieli w tym obrazie zrealizowanym w nowatorskiej jak na tamte czasy technice panoramicznej ogromny sukces polskiej kinematografii, inni - i ci byli w większości - wytykali brak szerszego spojrzenia na zderzenie nie tylko dwóch sił politycznych, ale także dwóch kultur, dwóch cywilizacji. Nie bacząc na zdanie krytyków, publiczność tłumnie ciągnęła do kin. Początek XV wieku. Na granicy polsko-krzyżackiej Polacy nękani są przez żądnych nowych podbojów Krzyżaków. Podczas jednego z napadów Jurand, niezłomny rycerz i komtur ze Spychowa, ratuje kupców polskich pobitych i okradzionych przez rycerzy zakonnych. W akcie zemsty Zakon pali Spychów i morduje żonę Juranda. Maćko z Bogdańca wraz ze swym bratankiem Zbyszkiem wracają z Litwy. W karczmie w Tyńcu spotykają dwór księżnej Anny Danuty. Wśród dwórek znajduje się piękna Danusia Jurandówna. Zbyszko zauroczony urodą i śpiewem dziewczyny ślubuje jej wierność jako damie serca. Obiecuje ofiarować wybrance pawie czuby, jakie nosił Krzyżak, który zabił jej matkę. W drodze do Krakowa młody rycerz nierozważnie atakuje napotkanego Krzyżaka, który okazuje się posłem. Mimo zabiegów stryja i księżnej Zbyszko zostaje skazany na karę śmierci. Dumny poseł Kuno Lichtenstein nie chce przebaczyć młodemu rycerzowi zniewagi. Maćko wyrusza nawet prosić o łaskę wielkiego mistrza, ale w drodze do Malborka zostaje ciężko ranny. Skazańca ratuje ostatecznie Danuśka, która zgodnie ze starym ludowym zwyczajem narzuca mu na głowę białą chustę na znak, że należy on do niej. Do Krakowa docierają wieści o niepokojach na Żmudzi. Krzyżacy skarżą się przed księciem Januszem Mazowieckim na Juranda. Nie uzyskawszy łaski księcia, posłowie planują porwanie Danusi. Sprzeciwia się temu de Lorche. Zostaje więc pchnięty nożem i porzucony na drodze. Zbyszko wiezie umierającego Maćka do Bogdańca. Tam poznaje Jagienkę, urodziwą sąsiadkę, córkę Zycha ze Zgorzelic, której młody rycerz bardzo się podoba. Pomaga mu ona zdobyć niedźwiedzie sadło, które okazuje się zbawiennym lekiem dla chorego stryja. Księżna Anna Danuta otrzymuje fałszywy list do Juranda z prośbą o przybycie Danusi do umierającego ojca. Podstawieni wysłannicy Krzyżaków porywają Jurandównę. Powracający na dwór mazowiecki Zbyszko ratuje Juranda i jego ludzi, zasypanych podczas zamieci w drodze do Ciechanowa. Na dworze księcia nie ma jednak Danusi. Wszyscy zdają sobie sprawę, że została porwana. Jurand i Zbyszko są gotowi wyruszyć na poszukiwanie dziewczyny. W Spychowie zastają wysłanników krzyżackich, którzy przedstawiają warunki uwolnienia Danusi, rzekomo odbitej zbójom. Jurand sam jedzie w tajemnicy do Szczytna. Upokorzony przez Krzyżaków wszczyna walkę, podczas której zabija wielu zakonników, między innymi brata Gotfryda. Brat Rotgier udaje się do księcia Mazowieckiego z wyjaśnieniami i prośbą o zadośćuczynienie za krzywdy, jakie wyrządził Zakonowi Jurand. Krzyżacy żądają Spychowa. Na zuchwałe słowa Rotgiera odpowiada Zbyszko, który staje z Krzyżakiem do pojedynku. Brat Rotgier ginie. Jego śmierć jest ogromnym ciosem dla Zygfryda de Lowe, który z zemsty nakazuje okaleczyć uwięzionego Juranda; odciętą prawą dłoń wkłada do trumny Rotgiera, którego nazywa "synkiem". Zapowiada też, że Zbyszko nie zobaczy więcej Danusi. Młody rycerz z Bogdańca prosi króla o pozwolenie na zemstę na Krzyżakach. Ich niegodziwości potwierdza uratowany de Lorche. Wśród dwórek księżnej Anny Danuty Zbyszko spotyka Jagienkę i jej ojca Zycha. Uroda panny budzi powszechny podziw wśród rycerzy. Krzyżacy zagarnęli statki ze zbożem, które Polska posłała na Litwę. Oskarżają Polaków o wspomaganie zbuntowanych Żmudzinów. Król rozważa konieczność wojny z Zakonem. Najpierw chce jednak posłać poselstwo na rozmowy. Wśród wysłanników znajduje się Zbyszko, który ma nadzieję dowiedzieć się czegoś o Danuśce. Opieka nad Spychowem zostaje powierzona Maćkowi. W Malborku rycerstwo polskie ogląda więzienia w podziemiach zamku, uczestniczy w wystawnych ucztach. Podczas rozmów na temat gwałtów na Żmudzi Krzyżacy powołują się na przywileje cesarskie. Wymianę zdań, miejscami dość agresywną, łagodzi mistrz Konrad von Jungingen.. Do niego też Zbyszko i de Lorche skarżą się na porwanie Danusi. Wielki mistrz obiecuje glejt do Szczytna i pomoc w odzyskaniu Jurandówny. Umierający Konrad, świadomy krzyżackich błędów, jest niechętny wojnie, każe zwrócić Polsce statki. Sanderus przynosi wieści ze Szczytna, że jest tam Danusia. Nowy mistrz Ulryk von Jungingen nie realizuje zobowiązań brata i prze do wojny. Zbyszko wyrusza na poszukiwanie ukochanej. Maćko i Jagienka, spiesząc mu z pomocą, spotykają na drodze okaleczonego Juranda. Trwają potyczki przygraniczne między Polakami a Krzyżakami. Do Zbyszka pod Nowym Kownem dociera Maćko. Planują atak na posiłki krzyżackie. W czasie walki spotykają de Lorche i Sanderusa, którzy dzielą się wiadomościami na temat miejsca pobytu Danusi i pocztu Zygfryda de Lowe. Dzięki temu Zbyszko i Maćko odnajdują Jurandównę, która jednak nie rozpoznaje wybawców - jest chora. Zygfryda de Lowe oddają pod osąd Juranda, ten rozcina węzy i puszcza wolno oprawcę córki. Po przekroczeniu granicy polsko-krzyżackiej Krzyżak wiesza się na przydrożnym drzewie. Zbyszko wiezie chorą Danuśkę do Spychowa, ale dziewczyna w drodze umiera. Podczas gdy Jurand opłakuje śmierć córki, połowie przynoszą wezwanie do wojny. W namiotach pod Grunwaldem trwają narady nad strategią walki. Krzyżacy są pewni zwycięstwa nad wojskami polsko-litewskimi. Jagiełło planuje i działa niezwykle rozważnie i spokojnie. Nie spieszy się z wyjściem na pole, co prowokuje przeciwników do wysłania heroldów. Mają oni zmobilizować Polaków do walki, proponując ustąpienie miejsca w polu i wręczając dwa nagie miecze dla dodania męstwa polskim rycerzom. Król udaje się na mszę. Rozpoczyna się bitwa. Najpierw uderza lekka jazda litewska, która demaskuje pułapki przygotowane przez Krzyżaków. Z "Bogurodzicą" na ustach rusza do boju ciężkozbrojne rycerstwo polskie. Jagiełło kieruje walką ze wzgórza. Zbyszko ratuje zagrożoną chorągiew. Do walki włącza się Ulryk von Jungingen. Uderzenie piechoty wzmacnia słabnące polskie oddziały. Wielki mistrz Zakonu ginie. Maćko wzywa na pojedynek Kunona Lichtensteina, przez którego Zbyszko omal nie stracił życia. Zwycięża rycerz z Bogdańca. Bitwa dobiega końca. Na pobojowisku trwają modły za poległych. Do stóp Jagiełły rycerze składają zdobyte chorągwie krzyżackie i zwłoki wielkiego mistrza Ulryka von Jungingena. Zbyszko i Maćko wracają do rodzinnych stron. Czeka na nich uśmiechnięta Jagienka

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Pabianice - Pracownia AV 32

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. O 71 [Pracownia Audiowizualna] (1 egz.)

Film

DVD

W koszyku

oceń

Popiół i diament [Film] / reżyseria Andrzej Wajda ; scenariusz na motywach powieści Jerzego Andrzejewskiego Andrzej Wajda, Jerzy Andrzejewski ; zdjęcia Jerzy Wójcik ; muzyka Jan Krenz ; scenografia Roman Mann ; kostiumy Katarzyna Chodorowicz ; obsada Zbigniew Cybulski, Ewa Krzyżewska, Wacław Zastrzeżyński, Bogumił Kobiela ; tekst omówienia Anna Willman, Bogdan Kozak ; opracowanie omówienia Bogdan Rudnicki. - [Warszawa] : Best Film : Studio Filmowe "Kadr", [2006]. - 1 dysk optyczny (DVD) : dźwiękowy, czarno-biały ; 12 cm + Omówienie lektury szkolnej.

(Biblioteka Gazety Wyborczej. Lektury Szkolne ; 11)

Autor

Wajda Andrzej (1926-2016). Wójcik Jerzy (1930-2019). Krenz Jan (1926-2000). Mann Roman (1911-1960). Chodorowicz Katarzyna (1931-1974). Cybulski Zbigniew (1927-1967). Krzyżewska Ewa (1939-2003). Zastrzeżyński Wacław (1900-1959). Kobiela Bogumił (1931-1969). Willman Anna. Kozak Bogdan. Rudnicki Bogdan (1953- ).

Forma i typ

Filmy i seriale.

Przynależność kulturowa

Film polski

Temat

Andrzejewski, Jerzy (1909-1983). Pomoce dydaktyczne

Gatunek

Film fabularny Film kostiumowy Film polski Film psychologiczny Adaptacja filmowa

Tytuł z ekranu tytułowego.

Rok produkcji 1958.

Czas projekcji ok. 97 minut.

Dźwięk: Dolby Digital 2.0, 5.1; obraz: 4:3.

Język filmu polski.

"Lektury szkolne" to wyjątkowy przewodnik po lekturach i znakomita pomoc dydaktyczna dla nauczycieli. Każdy tom zawiera omówienie dzieła literackiego oraz jego adaptację filmową. Cykl składa się z 25 tomów. T. 11, Popiół i diament. Ostatni dzień wojny. Poranek pierwszego dnia pokoju. Pokazać tej szczególnej nocy losy młodego człowieka uwikłanego w okupacyjną przeszłość, zmęczonego bohaterstwem, przeczuwającego inne, lepsze życie. Cóż to za piękny temat do filmu. Tej szczególnej nocy spotyka się przeszłość z przyszłością - i zasiada do jednego stołu. Przy akompaniamencie tang i fokstrotów bohater filmu, Maciek Chełmicki, szuka odpowiedzi, jak żyć dalej - jak zrzucić dławiący bagaż przeszłości, rozwiązuje odwieczny dylemat żołnierza. Słuchać czy myśleć. A jednak Maciek zabije. Powieść Jerzego Andrzejewskiego "Popiół i diament" była jednym z najbardziej przez komunistyczne władze popieranym polskim utworem literackim. Obowiązkowa lektura szkolna, ponad 20 wydań w czasach PRL-u - te fakty mówią same za siebie. Uznawano ją wówczas w Polsce (choć nie wszyscy) niemal za arcydzieło, za jedną z najważniejszych rodzimych powieści XX wieku. Nieco skromniej, lecz również z należytym pietyzmem, traktowano ekranizację Wajdy. Jedynie w drugim obiegu można było publikować opinie, odbiegające od urzędowego stereotypu. Andrzej Werner pisał: "W powieści, ale zwłaszcza w filmie (dzięki kondensacji niezwykle ekspresywnej formy), dokonano zabiegu, który można by nazwać stworzeniem fałszywego klimatu tragicznego. Dzieje się tak przez sugestię świadomości bohaterów, którym kazano działać w społecznej i moralnej próżni"("Polskie, arcypolskie"). Po przełomie politycznym w 1989 roku pojawiły się głosy oficjalnie krytykujące powieść Andrzejewskiego, a pośrednio również jej ekranową wersję. Nagle "jedna z najważniejszych polskich książek ostatniego półwiecza" okazała się "tendencyjna" (choć nie pozbawiona walorów literackich), "zapowiadająca socrealizm", "pełna fałszywych tonów", pochwalna wobec "nowego porządku przyniesionego na sowieckich bagnetach". O ekranizacji "Popiołu i diamentu" (1958) pisano łaskawiej, ale i tu głosy były podzielone. Zarzucano Wajdzie, że pokazał nieprawdziwy obraz tuż powojennej Polski, z drugiej jednak strony podkreślano, że to młody akowiec Maciek Chełmicki, a nie pepeerowiec Szczuka, stał się prawdziwym bohaterem filmu i reprezentantem prawdziwych wartości. Owo subtelne przesunięcie akcentów dostrzeżono zresztą również pod koniec lat pięćdziesiątych, ale wówczas uchodziło ono raczej za niemiły zgrzyt, a nawet przekłamanie, kładące się cieniem na "słusznej" wymowie filmu. Większość zarzutów pod adresem kinowej wersji "Popiołu i diamentu" dotyczyła jednak głównie interpretacji wydarzeń historycznych i sytuacji politycznej "zaraz po wojnie" (taki tytuł miała pierwotnie nosić powieść Andrzejewskiego). Nawet najsurowsi krytycy (tak "z lewa", jak i "z prawa") nie odważyli się podważać artystycznych walorów dzieła Wajdy. Zgodnie wskazywali na mistrzowskie operowanie zwięzłą metaforą (zamiast epickiej rozwlekłości) i ostrymi kontrastami (niektórzy wywodzili poetykę filmu z ekspresjonizmu) oraz znakomite aktorstwo, zwłaszcza Zbigniewa Cybulskiego i Bogumiła Kobieli, których wielka kariera zaczęła się właśnie od tego filmu. Szczególnie kreacja Cybulskiego zwróciła uwagę krytyki i na długo zapadła w pamięć widzom. Jego Maciek Chełmicki zachowaniem bardziej przypominał bohaterów Jamesa Deana niż akowskiego konspiratora (Zygmunt Kałużyński). Mentalność, którą reprezentował, bliższa była młodym ludziom anno 1958 niż ich rówieśnikom z połowy lat czterdziestych. Może właśnie dlatego tak zafascynowała współczesnych widzów. Może właśnie także dlatego legenda Cybulskiego jest żywa do dziś. 8 maja 1945 roku. Młody akowiec, Maciek Chełmicki, otrzymuje rozkaz zastrzelenia sekretarza KW PPR. Zbieg okoliczności powoduje, że zabija kogoś innego. Spotykając się twarzą w twarz ze swoją ofiarą doznaje szoku. Staje przed koniecznością powtórzenia zamachu. Poznaje Krystynę, dziewczynę pracującą jako barmanka w restauracji hotelu "Monopol". Uczucie do niej uświadamia mu jeszcze bardziej bezsens zabijania w chwili zakończenia wojny. Wierność złożonej przysiędze, a tym samym obowiązek podporządkowania się rozkazowi, przeważa szalę. Czyni odpowiednie przygotowania, w czasie których, w czasie których zjawia się w jego pokoju hotelowym Krystyna. Maciek korzysta z okazji, kiedy sekretarza KW, Szczukę, wywołują z urządzonego z okazji zwycięstwa bankietu do Urzędu Bezpieczeństwa. Zabija Szczukę, sam zaś ginie zastrzelony przypadkowo przez patrol polskich żołnierzy, ponieważ nie posłuchał wezwania do zatrzymania się

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Łódź - Pracownia Audiowizualna

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. O 688 [Pracownia Audiowizualna] (1 egz.)